PICHA OF THE DAY

Mkazi wa Dar es Salaam, Saidi Mustafa akiendesha baiskeli huku akiwa amembeba mtoto wake Bakari mgongoni kama alivyokutwa Kinondoni B, Dar es Salaam. Baadhi ya akinababa wanawajibika ipasavyo katika shughuli za familia tofauti na dhana iliyojengeka miongoni mwa jamii. (Picha na Fadhili Akida).

NYOTA WA WIKI, BALOZI MULAMULA

NI Liberata Mulamula, Balozi na mtoto wa Mwalimu Novati Rutageruka (Kada) aliyewahi kuwa 
Mbunge wa Bunge la Jamhuri ya Muungano wa Tanzania, miaka mingi iliyopita. 

Ni mama msikivu na mcheshi anayetoka katika familia ya wasomi sita waliolelewa katika mazingira ya uhuru uliowafanya wawe wepesi kuelewa mambo yanavyobadilika kila kukicha kwenye dunia hii yenye mabadiliko makubwa ya Sayansi na Teknolojia. 

Ana kimo cha kati na ngozi halisi ya Mwafrika isiyo na madoido yoyote ya dukani. Kwa kizungu, anaweza kuitwa Natural African Woman. Unapozungumza naye utagundua kuwa ni mwanamke msikivu na mdadisi kutokana na shauku yake ya kuuliza pindi anapoona umuhimu wa kufanya hivyo. 

Umakini alionao pia humsukuma kutaka kujua endapo anayezungumza naye ameelewa. Maisha katika familia alipozaliwa Kwa kuwa hupenda kuzungumza ukweli, Balozi Mulamula 
hakuhofu kueleza bayana kuwa anatoka katika familia ya wazazi wasomi waliojibidisha katika 
kazi, kiasi cha kuepuka umasikini. 

Anasema,“Ni jambo jema la kumshukuru Mungu kwa kuwa wazazi wangu walikwenda shule 
na kutumia elimu waliyoipata kuhangaikia maisha bora. Hawakubweteka.Wamekuwa 
wachakarikaji na kuniwezesha mimi na wenzangu kuishi maisha bora yenye furaha.” 

Anasema kuwa baba na mama yake walihakikisha familia hiyo inajenga utamaduni wa kupenda 
elimu na kujisomea, kwa kuwa walifahamu umuhimu wa nyenzo hizo katika kuleta maisha bora. 

“Si hilo tu, wazazi wetu na hasa baba yangu aliamini sana katika elimu, kujiamini na 
mazungumzo, hivyo alitaka wanafamilia tujijenge katika misingi hiyo, ndio maana ukisikiliza 
historia yangu utagundua kuwa imetokana na maandalizi ya wazazi. Sikuamka nikawa nilivyo, 
walinitengeneza nikawa mimi unayenihoji sasa,”anaeleza. 

Kwa maelezo yake, uwezo wa usuluhishi aliokuwa nao haukuja tu kama upepo bali ulitengenezwa na wazazi wake waliogundua kipaji hicho ndani yake, akiwa na umri wa miaka sita. Waliishi na wazazi wao kama marafiki waliokataa nidhamu ya woga. 

“Unajua tumezaliwa sita katika familia yetu na mimi nina pacha wangu anayefanya kazi UNDP 
(Shirika la Maendeleo la Umoja wa Mataifa). Kati yetu, wanne ni wanawake na wawili ni wanaume. 

Malezi yetu yalikuwa ya uhuru usio na madhara kwa sababu wazazi walituruhusu kufanya 
mambo waliyoamini yangetupa furaha huku wakifuatilia mienendo yetu… “…Walifuatilia kila tulichofanya kwa sababu ya ukaribu wao kwetu na kugundua uwezo na udhaifu wa kila mmoja wetu. 

Njia hiyo ndio iliyoibua uwezo wangu katika usuluhishi ambao hata hivyo, waliuendeleza kwa njia mbalimbali na kuniwezesha kujiamini na hata kuweza kutekeleza jukumu la Maziwa Makuu nililokabidhiwa miaka mitano iliyopita. 

Niliandaliwa mapema, namshukuru Mungu nimekamilisha kazi vizuri bila kuwaangusha Watanzania,” Balozi anasema na kuongeza; “Baba aligundua sikuwa mchangamfu na mwenye nguvu kama pacha wangu na ndugu wengine, hivyo alitumia ujanja kunilinda nisionewe pale ilipolazimu. 

Pamoja na mama, walilea uwezo wangu wa kupatanisha wenzangu kwa kuwa waliniona 
nikijaribu kufanya hivyo ulipotokea msuguano,” anasimulia. Anasema baba yake ndiye 
aliyegundua uwezo huo wa kusuluhisha kutokana na umahiri aliokuwa nao (Balozi) katika kuhoji juu ya mambo, mfano sababu za mmoja kumpiga mwingine na kupendekeza suluhisho. 

“Kwanza mimi nilidhani ningekuwa mwanahabari kutokana na udadisi wangu lakini wazazi 
waligundua nilikuwa na uwezo zaidi wa kusuluhisha ndio maana wakanichagua kuwa mpatanishi wa pale nyumbani wakati wenzangu wakiwa wamegawiwa majukumu mengine tofauti kulingana na uwezo wao. Hawakugawa kazi kwa kuzingatia jinsi kwa kuwa walifahamu kumpa mtu kazi anayoiweza na kuipenda ndio kumwezesha aifanikishe.” 

Uhuru wa ‘kujirusha’ na kufurahi Anasema wazazi wao hawakuwalea ‘kifungwa’ kwa 
sababu waliwaamini. Waliwapenda na kuhakikisha kuwa wamezungumza nao kuwaeleza juu ya mambo mazuri na mabaya, ili wafanye uchaguzi wa lipi la kufuata. 

“Naweza nisieleweke katika hili lakini napenda kuwaambia wazazi kuwa kumchunga sana mtoto na kumnyima uhuru wa kuchanganyika na wenzake ni kumharibu. Kumzuia mtoto kufurahi ni kumjengea woga utakaompotezea uwezo wa kujiamini hata atakapokuwa na familia yake binafsi baadaye…” 

“Nilijirusha sana enzi zangu ingawa nilifanya hivyo kwa adabu. Hisabati ‘ilinigonga’ sana darasani lakini sikuacha kwenda disko usiku kufurahi na wenzangu,”anasema na kuweka 
wazi kuwa wazazi wao ndio waliokuwa wakiwapeleka kwenye kumbi za disko na kuwafuata pindi muziki unapokwisha kwa ajili ya kuwarudisha nyumbani. 

“Hata kuleta marafiki nyumbani sisi tuliruhusiwa na hiyo ilitufanya tusifanye mambo yetu kwa 
kificho. Baba na Mama walipenda mazungumzo nasi, hivyo tuliishi kama marafiki. Aliyekuja na rafiki yake wa kike au wa kiume aliweza kumtambulisha kwa wazazi na kuwa naye karibu. 

Sikusikia au kuona mmoja wetu akichapwa kwa hilo. Walituamini ndio maana hatukupotoka kutenda ndivyo sivyo hadi kila mmoja alipoondoka nyumbani na baraka zote. Wakuolewa aliolewa na wakuoa alioa kwa heshima,”anaeleza. 

Maisha ya kushurutishana Balozi anasema atawasifu wazazi wake siku zote kwa sababu 
hawakuwa na mfumo jike wala dume. Katika maisha ya utoto, ujana wao hadi kifo cha wazazi 
wao, hawakuwahi kushuhudia mmoja wao akimpiga mwingine au kumtolea lugha chafu kwa jambo lolote lile. 

“Labda kama walifanya hivyo chumbani kwao, mimi wala ndugu zangu hatukuwahi kuona hayo yakiwatokea wazazi wetu ndio maana habari ya mfumo jike na dume inakuwa kichefuchefu kwangu. 

Sitaki wala sitamani mtu aumizwe na mifumo hiyo isiyo na utu, Mungu asaidie mikakati tuliyoiandaa katika Maziwa Makuu ifanikiwe. Inasimamia haki kwa kila jinsi,” anasema. 

Mama huyo wa watoto wawili anaendelea kueleza kuwa familia yao haikuwa na utaratibu wala kanuni ya kulazimishana kufanya jambo kwa kuwa aliyetakiwa kutekeleza shughuli fulani alikuwa na nafasi ya kujitetea na kusikilizwa. 

Anasema, “Si baba wala mama, kati yao hakuna aliyekuwa na tabia ya ku-command (kulazimisha jambo), walitutuma lakini walikuwa tayari kusikiliza utetezi kwa aliyeona dalili za kushindwa kutekeleza wajibu huo. Eti ni lazima ufanye hiki au kile!, hapana. 

Kwetu hakukuwa na utaratibu huo na ni vema mtu akafanya kitu anachomudu kulingana na uwezo wake vinginevyo ataboronga, wazazi walipenda tujaribu na si tuharibu”. Nafasi ya mumewe katika mafanikio yake “Sijaona mwingine kama Profesa George Mulamula. 

Huyu ndiye mume wangu aliyeniwezesha kufanikisha majukumu yangu katika Sekretarieti ya Ukanda wa Maziwa Makuu. Nampenda sana na Mungu amzidishie busara,” anasema Mulamula. 

Anafafanua zaidi kuwa, pengine majukumu yake kama Katibu Mtendaji katika Sekretarieti hiyo yangemshinda endapo mumewe angeamua ‘kumkomalia’ atekeleze majukumu yote anayompasa mke kwa wakati unaofaa kama vile kuhudumia watoto na kuangalia familia kwa karibu sana. 

“Nafurahi amekuwa mstari wa mbele kuhakikisha ninafanikiwa. Hata nilichokuwa nimesahau kukifanyia kazi kama binadamu wa kawaida alinikumbusha bila kuchoka. Alihakikisha mawasiliano yangu kwa njia ya kompyuta yapo sawa wakati wote na ilipotokea hitilafu alikuwa ni kimbilio langu. Siunajua ni Profesa wa IT yule!! 

Mungu amzidishie busara maana angeweza kunikwamisha pia kama angetaka,”anasisitiza. 
Anasema pia kuwa mume wake alikuwa mlezi mkuu wa watoto wake wakati wote alipokuwa 
Burundi akitekeleza majukumu yake kimataifa. 

Kadhalika ndiye aliyekuwa akijituma zaidi kubadilisha watoto pampas (nepi za kisasa) nyakati za usiku wakati yeye (Balozi) akiwa amelala fofofo kwa uchovu kutokana na uzazi. “Hasa nilipojifungua mtoto wangu wa pili, George alikuwa ndiye anayeamka usiku mtoto anapolia na kumbadilisha pampas. 

Ndiye aliyekuwa akimpa maziwa na kuniandalia kifungua kinywa kabla hata msichana wa 
kazi hajaamka. Ni kujitoa kwa pekee huko kwa sababu hakukuishia hapo tu bali hata wakati nimeripoti kazini. Alihakikisha kazi ndogondogo hazinicheleweshi. Alinisaidia kuzifanya,” 
anasema. 

Balozi Mulamula aliwahi kuwa Katibu Mkuu wa Mkutano wa Nchi za Maziwa Makuu mwaka 
2006. Alitumia nafasi hiyo kushawishi taasisi hiyo kuimarisha amani utulivu na maendeleo 
na kutumia mazungumzo ya amani kama njia ya usuluhishi na kuimarisha amani katika nchi hizo. 

Harakati zake za kujiunga na kundi la wanadiplomasia zilianza mwaka 1981 baada ya kujiunga na Wizara ya Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Kimataifa. Umahiri wake katika masuala 
ya kimataifa ulimuwezesha kuchaguliwa kuwa Balozi wa Kudumu katika Umoja wa Mataifa nafasi aliyoshikilia mwaka 1985 hadi 1992 na mwaka 2002-2003. 

Pia alikuwa Balozi wa Tanzania nchini Canada kati ya mwaka 1999-2002 na mwaka 2003 hadi 
2006 Balozi na Mkurugenzi wa Idara ya Mahusiano katika Wizara ya Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Kimataifa.

CHADEMA YAITIKISA ARUMERU

CHAMAcha Demokrasia na Maendeleo (CHADEMA) jana kilizindua rasmi kampeni za ubunge katika Jimbo la Arumeru Mashariki kwa kishindo cha aina yake. 

Uzinduzi wa kampeni hizo ulianza kwa maandamano makubwa yaliyojumuisha magari, 
pikipiki na umati wa wananchi huku Mbunge wa Jimbo la Arusha Mjini, Godbless Lema akiwa juu ya gari lake akipunga mikono. 

Awali ilidaiwa Lema alipigwa marufuku kugusa Arumeru kwa madai ya kuwakashifu wazee wilayani humo. 

Maandamano hayo yalinza saa mbili asubuhi na ilipofika saa 5 asubuhi idadi ya watu magari na 
pikipiki iliongezeka maradufu hali iliyosababisha msongamano mkubwa wa magari kwa watumiaji wa barabara kuu ya Moshi – Arusha. 

Mbunge Lema akiwa katika gari lake hilo alikuwa akionesha ishara ya kukata shingo hatua iliyokuwa ikiwafanya wafuasi wa chama hicho kushangilia kwa nguvu. 

Kabla ya kuanza mkutano wa uzinduzi, helikopta ya Chadema ilikuwa ikionesha mbwembwe 
mbalimbali angani na kuwasisimua washiriki wa mkutano huo ambao walishangilia kwa 
nguvu huku ndani mwake kukiwa na mgombea ubunge kwa tiketi ya chama hicho, Joshua 
Nassari, Mwenyekiti wa Taifa wa Chadema, Freeman Mbowe na viongozi kadhaa. 

Mkutano huo ulifunguliwa na viongozi wa dini, ambao walisisitiza amani itawale katika Jimbo la Arumeru Mashariki na uchaguzi ufanyike kwa amani na hatimaye wananchi wachague mtu ambaye atawafaa. 

Pamoja na Nassari, Mbowe na Lema, viongozi wengine wa Chadema waliopambisha uzinduzi 
huo ni Naibu Katibu Mkuu Tanzania Bara, Kabwe Zitto, Mbunge wa Mbeya Mjini Joseph 
Mbilinyi ‘Sugu” na Mkuu wa Ulinzi wa Chadema Wilfred Lwakatare. 

Akizindua kampeni hizo, Mbowe alihoji matumizi ya fedha zaidi ya Sh milioni 220 alizodai 
CCM ilitumia kwenye kura za maoni za kumpata mgombea wa jimbo hilo na alimuomba Mkurugenzi wa Tume ya Taifa ya Uchaguzi (NEC) kutoa majibu. 

Alisema Chadema ilitumia Sh milioni 6.2 tu kwa ajili ya chakula kwa wajumbe wa chama hicho na kuendesha gharama za uchaguzi. 

Alisema kisheria gharama za uchaguzi zinatakiwa zisizidi Sh milioni 80. 

Alihoji Mkuu wa Jeshi la Polisi (IGP), Said Mwema kupeleka magari ya kuwasha, askari, mabomu na silaha kwa wingi wilayani humo huku akisema Chadema ni chama cha kistaarabu ambacho hakihitaji fujo. 

Naye Nassari, alitaka watu wanaotaka asichaguliwe kwa kuwa hajaoa wapuuzwe, huku 
akisema kuoa ni mipango ya Mungu na kwamba muda ukifika ataoa. 

Alitoa mfano kuwa Bunge lina watu mahiri kama Mnyika, Sugu na wengine ambao hawajaoa, lakini wanatimiza vyema majukumu yao. 

Wakati Chadema wakizindua kampeni, leo ni zamu ya TLP inayoongozwa na Augustine Mrema 
wakati kesho CCM inatarajiwa kuanza kumnadi mgombea wake, Siyoi Sumari, huku kampeni 
zake zikizinduliwa na Rais mstaafu Benjamin Mkapa.

PINDA ASIFU UJENZI UKUMBI WA NYERERE

WAZIRI Mkuu Mizengo Pinda amesifu utaalamu na teknolojia iliyotumika katika ujenzi wa Ukumbi wa Mikutano wa Kimataifa wa Mwalimu Nyerere uliopo katika makutano ya mitaa ya Shaaban Robert na Garden, jijini Dar es Salaam ambao ujenzi wake unakaribia kumalizika. 

Akizungumza na wataalamu wa Kampuni ya China inayojenga ukumbi huo kabla ya kukagua 
maendeleo yake, Pinda pamoja na kueleza kuridhishwa na kiwango cha ubora wa ujenzi pia alisema ukumbi huo utaongeza hadhi ya Jiji la Dar es Salaam. 

Alisema Serikali itafanya kila liwezekanalo kutoa ushirikiano kwa Wizara ya Ushirikiano wa 
Kimataifa na kwa kampuni inayojenga ukumbi huo ili kuhakikisha kuwa unakamilika mapema 
na kuanza kutumika. 

Waziri wa Mambo ya Nje na Ushirikiano wa Kimataifa, Bernard Membe, alisema ukumbi huo ulio chini ya wizara hiyo utakuwa na uongozi unaojitegemea kama ilivyo kwa Kituo cha 
Mikutano cha Kimataifa cha Arusha (AICC). 

Alisema awali ujenzi ulioanza mwaka 2010 ulitarajiwa kukamilika Aprili mwaka huu lakini 
umekwama kutokana na vikwazo kadhaa vikiwemo wizi wa vifaa unaofanywa mara kwa mara, 
uchelewaji wa ufungaji wa mkongo wa mawasiliano na kuchelewa kuagizwa kwa kifaa 
maalumu cha kudhibiti umeme. 

Alisema hata hivyo kwa mujibu wa wataalamu, ukumbi huo sasa unatarajia kukamilika Agosti mwaka huu hatua itakayowezesha Jiji la Dar es Salaam kupata ukumbi mkubwa na wa kisasa na kuongeza hadhi ya Jiji hilo. 

Meneja Mradi, Huan Meiluan alisema ukumbi huo ambao sasa umeanza kuwekewa mapambo 
mbalimbali ukiwa katika hatua za mwisho, una thamani ya dola za Marekani milioni 30. 

Jengo hilo lina kumbi nne, wa kwanza ukiwa na viti 1,002, wa pili mahususi kwa ajili ya mikutano na waandishi wa habari ukiwa na viti 200, wa tatu ukiwa na uwezo wa kuchukua watu 100 na wa nne ukichukua watu 56.

DADA MTANZANIA ANAE WATESA WENZAKE KWENYE UMODEL, AMERICA

Matata, matata kweli

NAIBU WAZIRI AIBIWA MAMILIONI HOTELINI, MOROGORO

WATU wasiofahamika wamemwibia Naibu Waziri wa Nishati na Madini, Adam Malima, katika chumba alichopanga kwenye hoteli ya kitalii ya Nashera mjini hapa. Wizi huo ulifanyika usiku wa kuamkia jana ambapo chumba kilivunjwa na kuibwa mabegi matatu yenye kompyuta mbili ndogo, simu tatu za mkononi na vitu vingine mbalimbali vyote vikiwa na thamani ya jumla ya kati ya Sh milioni 13 na 15. Pia kwenye mabegi hayo, zilikuwamo fedha taslimu Sh milioni 1.5 na dola taslimu 4,000 za Marekani na pasipoti yake. Polisi inashikilia walinzi watatu wa hoteli hiyo kwa ajili ya mahojiano zaidi ili kubaini wezi hao. Mkuu wa Upelelezi wa Makosa ya Jinai wa Mkoa, Hamis Selemani jana alithibitisha kutokea kwa wizi huo ambao ulifanyika saa 10.45 alfajiri, katika chumba namba 125 alimokuwa amepanga Naibu Waziri. Akizungumzia tukio hilo, Selemani alisema dirisha la chumba hicho lilivunjwa na wezi kuingia na kuiba mabegi hayo zikiweamo kompyuta hizo aina ya Dell zenye thamani ya jumla ya Sh milioni 5.5. Kwa mujibu wa Selemani, Naibu Waziri aligundua kuvunjwa kwa dirisha na kuibiwa vitu hivyo, baada ya kuingia ndani akitokea sebuleni alikokuwa amejipumzisha awali baada ya kurejea kutoka kwenye shughuli zake. “Naibu Waziri baada ya kuingia ndani kutoka sebuleni, aligundua kuvunjwa kwa dirisha na alibaini kuwa mabegi matatu yaliyokuwa na vitu yameibwa,” alisema Mkuu huyo wa Upelelezi. Alivitaja vitu vingine vilivyokuwa ndani ya mabegi hayo kwamba ni vinasa sauti vitatu vyenye thamani ya Sh milioni moja, simu tatu aina tofauti zenye thamani ya jumla ya Sh milioni 1.3, pete mbili za fedha zenye thamani ya jumla ya Sh milioni 2.5 kadi za benki ‘ATM’ na kofia aina ya baghashia yenye thamani ya Sh 50,000. Kwa mujibu wa Selemani, wezi hao mbali na kuiba mabegi hayo, waliacha bastola moja na bunduki chumbani humo wakati walipovunja dirisha. “Upelelezi unaendelea, lakini baada ya kutokea wizi huu na sisi kuanza kufanya kazi yetu, mchana wa leo (jana) askari walipata begi moja lililotelekezwa mashambani mbali na hoteli na tumemwomba Naibu Waziri aende kituoni kulitambua na vilivyomo,” alisema. Kwa upande wake, Malima, alikiri kuibiwa na kusema aliporudi kutoka kwenye mkutano na wadau wa sekta ya madini, saa 4.30 usiku, alifika hotelini hapo na kwenda kujipumzisha sebuleni na aliingia ndani saa saba usiku na kuweka simu, silaha na simu mbili na kujiandaa kwenda kuoga. Alisema wakati anajiandaa kuswali, alisikia kwenye televisheni taarifa ya habari ikizungumzia wananchi wa Urusi kususia uchaguzi na wakati huo kila kitu akiwa amekiacha chumbani anamolala. “Niliangalia taarifa ya habari nikaona ni vema nikaandika baadhi ya maazimio niliyoyatoa kwenye mkutano wangu na wadau wa sekta ya madini,” alisema Naibu Waziri na kuongeza: “Nikiwa pale nilipitiwa na usingizi, nikiwa naangalia taarifa ya habari na nikashituka saa 10.45 alfajiri … na kawaida muda huo usingizi huniruka kwa sababu ya kuamka kwenda kuswali… nilishituka nikajiuliza simu zangu ziliko na kubaini kuwa niliziacha chumbani,” alisema Naibu Waziri. “Nilipoingia chumbani sikuziona simu zangu na hata barazani hazikuwapo …huku na huko mabegi nayo sikuyaona, moja la laptops na lingine la majalada,” alisema. Alisema chumbani alibaini alama za nyayo za matope na alipoangalia kitandani akaona bastola na bunduki yake. “Huyu mtu amekuja kuiba, lakini silaha ameniachia …kwa hivyo nimeibiwa mabegi yangu matatu, moja lina kompyuta, mawili yana nyaraka …nilitoka kwenda kuwaarifu watu wa Mapokezi kuwa nimeibiwa na aliarifiwa Meneja anayeishi hotelini hapo,” alisema. Hata hivyo alisema, alimwomba simu ili awafahamishe wasaidizi wake juu ya tukio hilo, na baadaye waliarifiwa polisi na kufika hotelini hapo na kufanya uchunguzi na kuchukua maelezo. Mkuu wa Mkoa wa Morogoro, Joel Bendera, Katibu Tawala wa Mkoa na wajumbe wa Kamati ya Ulinzi na Usalama walishuhudia jambo hilo na kutoa pole wakati juhudi za uchunguzi ikiachiwa Polisi. “Wameiba vitu vya thamani, laptops mbili, simu, pia pete mbili hizi zina thamani, moja nimeachiwa na marehemu baba yangu, hiyo kwangu ina thamani sana …haina thamani ya fedha ila na mimi nikiondoka duniani ni urithi wa familia… nyingine ni ya mke wangu,” alisema Naibu Waziri. Meneja wa Hoteli, Eustus Mtua, alisema tukio hilo ni la kwanza kutokea na limewasikitisha na wanaiachia Polisi ifanye uchunguzi wake ili kubaini wahalifu hao.